Kolagen dla zdrowia stawów

Ból stawów jest jedną z najczęstszych dolegliwości, które mogą wpływać na pogorszenie jakość życia. Czasami jest to wynik ich zużycia związanego z wiekiem czy urazami, a innym razem sygnał poważniejszego problemu zdrowotnego lub niedożywienia. Chociaż zdolność do regeneracji spada wraz z wiekiem, to zawsze jest szansa, by dobrą dietą i suplementacją poprawić kondycję naszych stawów.

Kolagen jest podstawowym budulcem takich struktur jak stawy, ścięgna, więzadła oraz kości. Można go porównać do kleju, który spaja nasze ciało, utrzymując je w odpowiedniej formie, nadając mu elastyczność i wytrzymałość.

Kolagen pełni wiele kluczowych funkcji, które wpływają na prawidłowe działanie i regenerację naszych stawów. Kolagen jest głównym składnikiem chrząstki stawowej, która gwarantuje prawidłową mobilność i amortyzację w stawach i zapobiega ich uszkodzeniom. Zapewnia jej właściwą strukturę, wytrzymałość i mineralizację. Bez odpowiedniej ilości kolagenu, chrząstka staje się osłabiona, co może prowadzić do bólu i schorzeń. Kolagen buduje także torebki stawowe, dyski międzykręgowe czy powięzie. Kluczową rolę w dbaniu o stawy ma tkanka chrzęstna włóknista, zbudowana z kolagenu typu I, II i IV, zapewniająca prawidłową budowę stawów, a także przebieg ich ruchomości i budowę torebek i przyczepów. Kolejną jest tkanka chrzęstna szklista, zbudowana z siarczanu chondroityny oraz kolagenu typu II, budująca powierzchnie trące stawów. Smarowność temu układowi zapewnia kwas hialuronowy, który dzięki zdolności do wiązania dużych ilości wody wypełnia, odżywia i regeneruje każdy staw. 

Stawy są narażone na różnorodne przeciążenia, zarówno w wyniku codziennej aktywności fizycznej, urazów, jak i naturalnego procesu starzenia. W miarę upływu lat produkcja kolagenu w organizmie zaczyna się zmniejszać, co prowadzi do osłabienia chrząstki stawowej i zwiększenia ryzyka urazów oraz degeneracji stawów.

Utrata kolagenu może również skutkować stanami zapalnymi, które przyczyniają się do rozwoju bólu i dyskomfortu stawowego. Dlatego tak istotne jest, aby dbać o odpowiednią podaż kolagenu – zarówno poprzez dietę, jak i suplementację.

Kolagen typu I pełni funkcję budulcowo-podporową w stawach, ścięgnach, kościach. Jego główną funkcją jest zapewnienie wytrzymałości i elastyczności, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia stawów. Dzięki niemu, stawy mogą prawidłowo funkcjonować, a ruchomość ciała jest zachowana.

Kolagen typu II jest podstawowym składnikiem chrząstki stawowej i odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu powierzchni trących stawów. Kolagen typu II działa jak naturalny amortyzator i smarowidło  dla stawów, pomagając w redukcji tarcia między kośćmi podczas ruchu. Jego regularna obecność w diecie lub suplementacji może pomóc w regeneracji chrząstki i zmniejszeniu bólu stawów, zwłaszcza u osób z chorobami degeneracyjnymi.

Zdrowe stawy to nie tylko wynik odpowiedniej diety, ale także równowagi między różnymi rodzajami kolagenu w organizmie. Osoby, które regularnie przyjmują kolagen, mogą zauważyć zwiększoną elastyczność stawów, zmniejszenie sztywności porannej oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych związanych z urazami lub procesami degeneracyjnymi. Zastosowanie lizyny, proliny, hydroksyproliny i glicyny wpływa pozytywnie na tworzenie nowych włókien kolagenowych przez fibroblasty. Odbudowa stawów wymaga jeszcze obecności atomów takich pierwiastków jak krzem, mangan, siarka, fosfor, cynk, miedź, bor, wapń, magnez oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Przed rozpoczęciem suplementacji warto sprawdzić czego w organizmie nam brakuje wykonując badania z krwi lub badanie so check. Nie każdy z nas wymaga tej samej suplementacji. Czasami możemy mieć czegoś za dużo w organizmie, co może zaburzać transport i wykorzystanie innych pierwiastków. Dopiero połączenie wszystkich wymienionych składników we właściwych proporcjach i przy odpowiednim nawodnieniu, może zapewnić właściwe budowanie i regenerację stawów, jak i kręgosłupa. Jeśli któregoś z tych elementów zabraknie, kolagen nie będzie miał właściwego usieciowania, a przebieg włókien stanie się nieregularny. Takie stawy nie spełniają prawidłowo swoich funkcji, powodują ból i opuchlizny, szybciej się zużywają, tracą sprężystość i wytrzymałość. Na skutek ich pracy mogą odrywać się fragmenty źle zbudowanych włókien kolagenowych, powodując uwalnianie cytokin prozapalnych – interleukiny 2 i 6  (IL-2, IL-6),TNF-alfa, metaloproteinaz (MMP-1 i MMP-3), co może prowadzić do powstawania stanów zapalnych. Jeśli towarzyszy  temu obniżona ilość płynu wewnątrzstawowego o obniżonej lepkości i smarowności, spowodowanej niskim stężeniem kwasu hialuronowego lub odwodnieniem, jesteśmy skazani na ból. W stawie takim dochodzi jeszcze do zahamowania aktywności enzymów proteolitycznych takich jak: kolagenaza, elastaza, proteoglikanaza i innych biorących udział w rozpadzie martwej tkanki chrzęstnej. To z kolei doprowadza do zwyrodnień stawów i zmiany ich objętości. W tym momencie należy podkreślić fakt, iż stawy nie mają układu krwionośnego a transport składników budulcowych do wewnątrz i zużytych elementów na zewnątrz, odbywa się tylko i wyłącznie dzięki ruchowi. Podstawą zdrowych stawów jest umiarkowana aktywność fizyczna ! Ćwiczenia poprawiają odżywienie i elastyczność stawów a także zapewniają siłę mięśni otaczających stawy. Mięśnie stabilizują prawidłową ruchomość w danym stawie, więc dbanie o właściwą masę i siłę mięśniową, zapewni zdrowie naszym stawom.

Jak dokładnie kolagen wpływa na zdrowie stawów? Istnieje kilka mechanizmów, które warto omówić:

• Stymulacja endogennej syntezy kolagenu. Spożywanie suplementów kolagenowych może przyczynić się do zwiększonej produkcji naturalnego kolagenu w organizmie. Badania wykazały, że peptydy kolagenowe są wchłaniane w jelitach, a następnie transportowane do tkanek, gdzie stymulują fibroblasty do produkcji nowego kolagenu.
• Redukcja stanu zapalnego. Kolagen może działać przeciwzapalnie. Badania dowiodły, że suplementacja kolagenem natywnym typu II w małych dawkach zmniejsza poziom markerów zapalnych w organizmie, co jest istotne w kontekście chorób degeneracyjnych o podłożu autoimmunologicznym.
• Wspiera zdrowie chrząstki stawowej. Kolagen jest integralną częścią chrząstki stawowej. Jego suplementacja może poprawić biomechanikę stawów, zwiększając ich odporność na uszkodzenia oraz zużycie.

Przy wyborze suplementu kolagenowego warto zwrócić uwagę na dodatkowe składniki, które mogą wspierać jego prozdrowotne działanie na stawy:

• Witamina C – kluczowa w syntezie kolagenu. Jej obecność zwiększa efektywność regeneracji.
• Hialuronian sodu: Wspomaga nawilżenie stawów i powierzchni trących.
• Siarczan glukozaminy i siarczan chondroityny. Glukozamina wspomaga produkcję chrząstki, a chondroityna zwiększa jej elastyczność. Łącząc je z kolagenem, uzyskasz wszechstronny zestaw na wzmocnienie stawów.

Kolagen odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych stawów poprzez swoje właściwości strukturalne, regeneracyjne i przeciwzapalne. Liczne badania potwierdzają jego korzystny wpływ na stawy, co czyni go istotnym dodatkiem do diety, zwłaszcza dla osób aktywnych oraz cierpiących na choroby stawów. Suplementacja kolagenu powinna być tylko jednym z elementów zdrowego stylu życia, który obejmuje zrównoważoną dietę, regularną aktywność fizyczną i odpowiednią ilość snu.